ثبات و دقت راکت و موشکها/نحوه ساخت موشک+تصاویر

ثبات و دقت راکت و موشکها

---

موشک های بالستیکی(انواعی که هدایت آنها بعد از خاموش شدن موتور غیر فعال می شود) و موشک های آزاد یا راکت که فاقد هدایت هستند هرکدام دارای دقت مخصوص به خود می باشند. در انگلیس و ناتو این مشخصه با CEP نشان داده می شود. معادل فارسی این عبارت خطای دید دایره ای یا ضریب پراکندگی می باشد.

وقتی CEP موشک معرفی می شود، به آن معناست که خطای دایره ای موشک بیش از مقدار معرفی شده نیست. اگر چه از نظر علمی و بنابر پاره ای تعاریف( اسلحه سبک)، خطای دایره ای به آن معناست که نصف + یک درصد موشک در صورت شلیک در دایره ای به قطر میزان معرفی شده اصابت می نماید. این مقدار در اسلحه های سبک عملا نیز اعمال می شود، ولی در موشک به خصوص انواعی که از ارزش زیادی برخوردارند، مبنای محاسبات ضرایب اطمینان به کار رفته در قطعات مختلف موشک، اساس محاسبه را تشکیل می دهد.

از سه مدل پیش گفته با در نظر گرفتن برد موشک های هدایت شونده دارای دقت بیشتر و مدل های بالستیکی از دقت متوسط و راکت ها از دقت کمتری برخوردارند. بایستی در نظر داشت، امروزه با به کارگیری انواع مختلف هدایت در بخش های مختلف، مسیر و هدایت نهایی خطای موشک تا چندین متر کاهش یافته و در مقدار مزبور محدود می شود.

عوامل مؤثر در خطا و ثبات موشک ها

عواملی در دقت و ثبات موشک ها مؤثر می باشند که عبارتند از:

خطاهای حاصل از ساخت

* نوسانات وزن موشک یا راکت

* نوسانات قطر و طول موشک

* اشتباه در ترکیب خرج پرتاب و سوخت

* قرینه  نبودن بال ها و بالکها

* بالانس نبودن کل موشک حول محور طولی یا پرواز

* متفاوت بودن راستای نیروی رانش با محور پرواز یا محور مرکز

* عدم انطباق کامل محورهای طولی بخش های مختلف موشک پس از مونتاژ کامل.

تاثیر جو

* تغییر جهت و سرعت باد

* تغییرات وزن مخصوص هوا

* تغییرات درجه ی حرارت محیط

* باران و برف

چرخش زمین

با توجه به اینکه زمین از شکل هندسی خاصی برخوردار نیست، حتی محاسبه ی فاصله دو نقطه از آن در مسافت های زیاد و با روشهای مختلف به سادگی امکان پذیر نیست. علاوه بر آن زمین دارای دو حرکت، وضعی( به دور خود) و انتقالی( به دور خورشید) است.

شکل نا منظم حرکات فوق در موشک های هدایت شونده مؤثر نیست، ولی در موشک های بالستیکی برد بلند و راکت ها، بایستی دقیقا حرکات و جابه جایی نقاط مختلف زمین محاسبه و مد نظر قرار گیرد. سرعت چرخش زمین در استوا حدود 450 متر بر ثانیه و یا 1600 کیلومتر در ساعت است. علی رغم اینکه در نظر اول موشک، هدف و جو، هرسه کم و بیش با هم حرکت می کنند، ولی عمیقا این طور نیست و بعضا از زمان پرتاب تا رسین به هدف با توجه به حرکت زمین و زمان پرواز، فاصله ی هدف زیاد یا کم می شود. برای مثال چنانچه پرتاب موشک به طرف شرق انجام شود فاصله ی آن زیاد و اگر بر عکس انجام شود فاصله ی آن کم می شود. خوشبختانه حرکت های نا منظم زمین این امکان را می دهد که با انجام محاسبات لازم برای اصلاح لازم جهت پرتاب امکان پذیر باشد. این مبحث در موشک ها در مباحثی به نام حرکت در صفحه یا فضا در مکانیک مورد بحث است و در جلوهای بعدی در این خصوص توضیحات بیشتر داده خواهد شد.

اثرات سکوی پرتاب

لانچر با سکوی پرتاب به سیستمی اطلاق که موشک یا راکت روی آن قرار گرفته و با استفاده از نوعی تحریک از آنجا شلیک می شود. هر موشکی به مدل خاصی از سکو نیازمند است تا پرتاب شود. برای مثال موشک هایی که از هواپیما شلیک می شوند به نوعی سکوی مخصوص نیاز دارند. اژدرها به سکوی ثقلی نیاز دارند. ثبات لانچر و خصوصیات فنی از دیگر مواردی هستند که در دقت موشک ها مؤثر می باشند.